سوء تغذیه

سوء تغذیه چیست؟ از سوء تغذیه چه می دانیم ؟ عوارض سوء تغذیه چیست؟عوامل ایجاد بیماری سوء تغذیه چیست ؟انواع سوء تغذیه چیست؟ تشخیص سوء تغذیه در افراد چگونه است؟

از سوء تغذیه چه می دانیم ؟

در صورت مصرف ناکافی مواد غذایی در دوران کودکی، نوجوانی و بزرگسالی نوعی بیماری به نام سوء تغذیه در فرد ایجاد می شود که باید آن را جدی بگیرد و به متخصص تغذیه مراجعه و با رژیم غذایی این بیماری را بهبود ببخشد.

هنگامی که رژیم غذایی فرد از مواد مغذی کافی و یا تعادل نادرست بین مواد غذایی مصرف شده ، وجود نداشته باشد، دچار این عارضه می شود و سلامتی فرد با مشکل مواجه می شود.

علل بروز سوء تغذیه می تواند تغذیه نامناسب، درآمد ناکافی، تامین سخت مواد غذایی و وضعیت بد روحی و جسمی را مثال زد.

افرادی که به دلیل تامین نشدن بدن آن ها با مواد غذایی ، لاغر هستند نیز دچار نوعی سوء تغذیه می باشند. این عارضه زمانی رخ می دهد که بدن افراد، مواد لازم برای تامین انرژی و مواد معدنی لازم را دریافت نمی کند و این امر اختلال در رشد و کاهش وزن را به همراه دارد.

همچنین اگر در تامین مواد مغذی برای بدن افراد، تعادل وجود نداشته باشد، آن ها هم نیز دچار سوء تغذیه می شوند و می تواند منجر به چاقی شود.

با مصرف اندک مواد غذایی و داشتن رژیم تغذیه ای محدود یا به وجود آمدن شرایطی که در آن از رسیدن مواد مغذی لازم به بدن امتناع می شود و تعادل لازم برای مصرف مواد غذایی از بین می  رود ، تاثیر بسیار مخربی بر بدن می گذارد . در مواردی نیز این امر تهدیدی برای زندگی فرد محسوب می شود.

سوء تغذیه چیست ؟

زمانی که مواد غذایی خاصی را زیاد و یا کمتر از میزان لازم مصرف می کنیم، با سوء تغذیه مواجه می شویم . ناتوانی در تامین مواد غذایی مورد نیاز بدن هنگامی رخ می دهد که فرد به دلیل مصرف کم، با فقدان مواد غذایی مواجه می شود. در این افراد کمبود ویتامین ها، مواد معدنی و دیگر نیاز های بدن برای بهبود عملکرد بدن وجود ندارد.

عوارض سوء تغذیه چیست؟

سوء تغذیه منجر به عوارضی نظیر موارد زیر می شود :

• دشواری تمرکز در کار و مدرسه.
• خطر بالاتر عفونت.
• بهبود آهسته زخم ها و بیماری ها.
• مشکلات سلامتی کوتاه و دراز مدت.

برای مثال برخی کمبودها می تواند باعث ایجاد مشکلات خاصی شود از جمله:

• کمبود ویتامین A

این کمبود در سراسر جهان باعث بروز مشکلات بینایی در کودکان می شود.

• کمبود ویتامین C

یکی از مهمترین بیماری های این کبود؛ اسکوربوت است. که با مصرف کم سبزیجات تازه و میوه جات در رژیم غذایی فرد ایجاد می شود.

در افراد مسن، کودکان ، افرادی که الکل زیاد مصرف می کنند، افراد درگیر با شرایط خاص روحی، در معرض خطر این کمبود هستند. این عارضه و کمبود در افراد، سبب بروز بیماری به نام  کواشیورکور (حالت شدید سوء تغذیه) می شود.

از علائم مهم این مشکل، متورم شدن شکم می باشد.

ماراسموس ، حاصل قدرتمند این کمبود و دیگر مواد غذایی است که فرد مبتلا دارای عضلات بسیار ضعیف و چربی کم در بدن می باشد.

عوامل ایجاد بیماری سوء تغذیه چیست ؟

• عواملی همچون قحطی ، کمبود آب و خشک سالی ، آفات محصولات کشاورزی جزء موارد تشدید کنند موارد فوق می باشد .
• از طرف دیگر برخی از افراد به دلیل پرخوری و بد خوری ، رژیم غذایی نامناسب نیز دچار سوء تغذیه می شوند.
• از مهم ترین علل بروز این عارضه در جهان می توان به کمبود مواد غذایی و کیفیت پایین آن ها اشاره کرد.

علائم سوء تغذیه درکودکان ، نوجوانان و بزرگسالان :

در صورت مشاهده این علائم در افراد با سنین مختلف باید به متخصص تغذیه مراجعه و تحت یک مشاوره تغذیه ای خوب و برنامه غذایی صحیح قرار بگیرد.

این علائم می تواند :

• خشکی ، کم پشت شدن و افزایش ریزش مو
• طولانی شدن زمان بهبود زخم و عفونت
• افزایش خطر عفونت در بدن و سرماخوردگی
• از بین رفتن بافت های چربی موجود در بدن
• کاهش گلبول های سفید و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
• کاهش میل جنسی و مشکلات باروری
• کاهش انعطاف پذیری ، رنگ پریدگی ، نازکی ، سردی و خشکی پوست
• خستگی ، بی تفاوتی و کج خلقی
• فرورفتگی گونه ها و چشم ها
• افسردگی

 سوء تغذیه و انواع آن

بیماری سوء تغذیه تنها به دلیل فقدان مواد غذایی یا مصرف کم آن ها ایجاد نمی شود. بلکه می تواند در صورت مصرف زیاد مواد مغذی فرد دچار انواع مختلف سوء تغذیه گردد که انواع آن شامل :

• سوء تغذیه اختلال رشد

در این نوع بیماری، اختلال فرد در رشد مورد انتظار در قد یا وزن و بر اساس سن و جنسیت مورد نظر می باشد.

کواشیورکور مشخصه این نوع بیماری، اِدِم دو طرفه در پاها و کف پاها می باشد، در نتیجه کودکی که با این نوع کمبود تغذیه مواجه است، تپل به نظر می رسد.

• ماراسموس

زمانی اتفاق می افتد که چربی و بافت بدن برای تامین مواد مغذی مورد نیاز به سرعت تحلیل می شود.

ماراسموس و کواشیورکور هر دو علائم فوق را در بر می گیرد.

• سوء تغذیه ریز مغذی

این نوع بیمار در اثر کمبود ملایم تا شدید ویتامین های C ,B , A , D و کلسیم ، فولات ، ید ، روی ، آهن و سلنیوم ایجاد می شود.

• سوء تغذیه مزمن یا سرکوبگر

این نوع بیماری در تغذیه طولانی مدت اتفاق افتاده و آثار آن ماندگار تر می باشد. این نوع سوء تغذیه قبل از تولد و به خاطر وضعیت سلامتی مادر شروع و به سرکوب رشد کودک به دنیا آمده منجر می شود. در صورتی که کودک دچار این مشکل باشد، باید سریع تر تحت درمان قرار گیرد چرا که پس از گذشت زمان این بیماری دیگر قابل درمان نیست.

• سوء تغذیه حاد یا تحلیل برنده :

این بیماری بر اثر کاهش وزن ناگهانی و شدید ایجاد می شود و به سه نوع تغذیه بالینی ماراسموس ،کواشیورکور ، ماراسموس-کواشیورکور تقسیم می شود.

تشخیص عارضه سوء تغذیه در افراد

افرادی که احساس می کنند دچار بیماری سوء تغذیه هستند باید هر چه سریع تر به متخصص و کارشناس تغذیه جهت درمان این عارضه مراجعه کنند. در صورت مظنون شدن دکتر به بیماری های کرون ، سلیاک یا موارد دیگر، برای آن ها تست آزمایشگاهی تجویز می کند که این آزمایشات عبارت است از:

• تست آلبومین که نشان دهنده بیماری کبد یا کلیه است.
• تست خون برای غربالگری و کنترل عمومی
• تست پریآلبومین ، چون این عارضه، عموما سطوح این پروتئین را تحت تاثیر قرار می دهد.
• تست مواد مغذی خاص مثل آهن و ویتامین ها

سوء تغذیه و درمان آن

پس از تشخیص این عارضه توسط پزشک و بررسی علام بروز آن، یک برنامه غذایی مناسب تهیه می شود و در طول درمان بیمار، پزشک با او همراه می شود تا بهترین رژیم درمانی به نسبت سن و شرایط روحی فرد به بهبود آن کمک کند و در صورت نیاز با او صحبت کند.

درمان به نوع و شدت سوء تغذیه و وجود موقعیت ها یا ناهنجاری های اصلی بستگی دارد. درمان این بیماری شامل موارد زیر می باشد :

• کنترل مشکلات دهانی یا بلعی.
• درمان علائم خاص مثل تهوع.
• غربالگری و کنترل به موقع.
• تهیه یک برنامه رژیمی حاوی مکمل ها.
• درمان عفونت های موجود.

در موارد خاص و حاد ، شخص به خدمات زیر نیاز دارد :

• دریافت مواد مغذی مثل پتاسیم یا کلسیم به صورت تزریق وریدی
• تیم درمان برای اطمینان از دریافت مواد مغذی مورد نیاز فرد ، به کنترل و نظارت ادامه می دهد.
• مصرف تدریجی مواد مغذی طی چند روز
• بستری شدن در بیمارستان

_______________________________________________
راه های ارتباطی با خانم راضیه رجبی

شماره تماس : ۰۹۳۵۳۱۶۶۶۰۶

آدرس پیج اینستاگرام خانم راضیه رجبی

کانال آپارات خانم راضیه رجبی

کانال نماشا خانم راضیه رجبی

_______________________________________________

سایر مطالب

رژیم غذایی دوران بارداری

رژیم غذایی کاهش وزن

رژیم غذایی افزایش وزن

رژیم غذایی ورزشکاران

متخصص تغذیه خوب در تهران

بهترین کارشناس تغذیه در تهران